Zapalenie trzustki u psa. Objawy, leczenie i zapobieganie
Czym jest zapalenie trzustki?
Zapalenie trzustki (z łac. pancreatitis) występuje w ostrej lub przewlekłej formie. Trzustka jest organem odpowiedzialnym za trawienie pokarmów (wydzielanie enzymów trawiennych wraz z sokiem trzustkowym), wchłanianie witaminy B12 oraz wytwarzanie insuliny i glukagonu. Zapalenie trzustki u psa może mieć wiele przyczyn takich jak: dieta bogata w tłuszcze, choroby metaboliczne, autoimmunologiczne czy spożycie toksycznych substancji przez zwierzę. Niektóre z ras (np. Yorkshire terriery) mają większe predyspozycje do wystąpienia tej jednostki chorobowej. Ostre, nieleczone zapalenie trzustki często przechodzi w formę przewlekłą, co może prowadzić do nieodwracalnej utraty czynności zewnątrz- i wewnątrzwydzielniczej.
Jakie są objawy zapalenia trzustki?
W przypadku łagodnego zapalenia trzustki u psa objawy są nieswoiste i mogą pozostać niezauważone. Jedną z pierwszych oznak tej choroby jest ból jamy brzusznej zwierzęcia. Poza tym występuje zmniejszona aktywność, brak apetytu czy apatia. Charakterystycznymi objawami ostrego zapalenia trzustki są wymioty i biegunka. Niektórzy pacjenci mogą mieć gorączkę lub przyspieszony oddech (przeważnie spowodowany silnym bólem).
Jak leczyć zapalenie trzustki?
Leczenie zapalenia trzustki zależy od ogólnego stanu zwierzęcia
i intensywności objawów. Obejmuje ono płynoterapię, dietoterapię,
leki przeciwbólowe oraz przeciwwymiotne. Często wskazane jest potraktowanie psa jako pacjenta ambulatoryjnego celem podawania płynów dożylnie lub podskórnie. Płynoterapia ma na celu przede wszystkim uzupełnienie niedoborów spowodowanych przez biegunkę i wymioty. Związane z tym monitorowanie elektrolitów powinno być przeprowadzane na bieżąco. Ostre zapalenie trzustki wywołuje u zwierzęcia silny ból i zwracanie treści pokarmowej, dlatego tak ważne jest podawanie środków przeciwbólowych (np. metadonu) oraz przeciwwymiotnych (najczęściej stosuje się maropitant). Inhibitory pompy protonowej (np. omeprazol) są przydatnymi lekami wspomagającymi, które mogą zmniejszyć ryzyko owrzodzenia żołądka lub jelit. W przypadku braku reakcji na leczenie podtrzymujące powinno rozważyć się zastosowanie antybiotyków.
Terapia przewlekłego zapalenia trzustki polega przede wszystkim na ograniczeniu stymulacji trzustki do wydziela proenzymów trawiennych. Można to uzyskać przez wprowadzenie wysokiej jakości diety niskotłuszczowej o zmniejszonej zawartości białka, możliwe jest również dodawanie gotowych enzymów trzustkowych. Przy braku poprawy wskazane jest zastosowanie leczenia jak w przypadku ostrego zapalenia trzustki.
Jak uniknąć zapalenia trzustki?
Profilaktyka polega na wprowadzeniu dobrej jakości, pełnowartościowej diety. Karma nie powinna zawierać wysokiej zawartości tłuszczu. Uniknięcie ostrego zapalenia trzustki jest możliwe poprzez stopniowe dokonywanie zmian w diecie oraz eliminację okoliczności strawienia przez zwierzę substancji toksycznych. Pies powinien mieć zapewnioną codzienną aktywność fizyczną w celu zapobiegania otyłości
(która predysponuje do zapalenia trzustki). Ważne są również regularne badania krwi u lekarza weterynarii.